Mutasyon ve Modifikasyon

Mutasyon

• Canlının kalıtsal yapısını oluşturan kromozom, DNA veya gen gibi yapılarda ani ve kalıcı olabilecek değişimlere mutasyon denir.

DNA üzerinde meydan gelen mutasyonlarda;

• Bir organik bazın yerini yeni bir organik baz alabilir,
• Yapıya yeni bir organik baz eklenebilir,
• Yapıda bulunan bir organik baz kopabilir.

• Mutasyona sebep olan etkenler sıcaklık artışı, radyasyon, kimyasal maddeler ve ilaçlar, alkol, sigara ve uyuşturucu gibi etkiler olabilir.
• Mutasyon vücut hücresinde gerçekleşmiş ise kalıtsal değildir. Bu tür mutasyonlar sadece o kişiyi etkiler.
• Mutasyon üreme hücresinde gerçekleşmiş ise kalıtsaldır. Kendinden sonraki nesilleri etkiler.
• Mutasyona sebep olan etkenler ortadan kalksa bile mutasyonun etkisi ortadan kalkmaz.
• Mutasyonlar sayesinde tür içi çeşitlilik artabilir. Örneğin, Kırmızı gözlü meyve sineği ve beyaz gözlü meyve sineği.
• Mutasyonlar olumlu veya olumsuz olabilir.
• Olumlu mutasyonlara; meyve veya sebzelerin normalden daha büyük olmaları, bitkilerin tohum sayılarının artması, çekirdeksiz üzüm örnektir.
• Olumsuz mutasyonlara: albinoluk, hemofili, down sendromu örnektir.
• Mutasyonların çoğu zararlıdır ve öldürücü olabilir.

Mutasyon Örnekleri

Modifikasyon

• Çevrenin etkisiyle canlının gen yapısının değil de genlerin işleyişinin değiştiği değişimlere denir.
• Modifikasyonlarda sadece dış görünüşte değişiklik meydana gelir.
• Modifikasyonlar vücut hücrelerinde gerçekleştiği için kalıtsal değil değildir.
• Modifikasyonlarda çevrenin etkisi ortadan kalktığı zaman canlı tekrar eski haline dönebilir.
• Modifikasyonlar zararlı veya öldürücü değillerdir.

Modifikasyon Örnekleri

• Yaz aylarında ten rengimizin bronzlaşması.

• Tek yumurta ikizlerinin genetik yapılarının aynı olmasına rağmen çevresel faktörlerden dolayı gelişimlerinin farklı olması.
• İyi beslenen bir kedi ile iyi beslenmeyen bir kedinin gelişimlerinin birbirinden farklı olması.
• Çekirgeler 16 ⁰C sıcaklıktaki ortamda benekli, 25 ⁰C sıcaklıktaki ortamda beneksiz olur.
• 16 °C’luk sıcaklıkta duran sirke sineği larvalarının kanatlarının düz, 25°C’luk sıcaklıkta kıvrık olması.

• Arı larvaları çiçek tozuyla beslendiğinde isçi arılar, arı sütüyle beslendiğinde ise kraliçe arı oluşur.

• Spor yapan insanların kaslarının gelişmesi.

• Çuha çiçeği 15-25 ^oC sıcaklık aralığındaki bir ortamda yetiştirilirse çiçeklerinin rengi kırmızı, 25-35 ^oC sıcaklık aralığındaki bir ortamda yetiştirilirse çiçeklerinin rengi beyaz olur.

• Karahindiba bitkisinin dağda yetişeninin kısa boylu ovada yetişeninin uzun boylu olması.

• Ortanca ve kartopu bitkisinin asitli toprakta yetişeninin kırmızı çiçek, bazik toprakta yetişeninin mavi çiçek açması.

• Himalaya tavşanının sıcaklığa bağlı olarak tüy renginin değişmesi.

• Aynı özellikteki iki bitkiden ışıklı ortamda bulunan iyi gelişmesi, karanlık ortamda bulunan az gelişmesi veya ölmesi.

• İstiridye kabuklarının suyun akışına şekil değiştirmesi.

• Nemli bölgelerde yetişen eğrelti otunun uzun, kurak bölgelerde yaşayan eğrelti otunun kısa olması.

Mutasyon ve Modifikasyon Arasındaki Farklar

“Mutasyon ve Modifikasyon” konu özeti indir.